Of je er blij mee bent of niet, digitale, data-gedreven systemen gaan het werk veranderen in bijna alle sectoren. De artificiële intelligentie (AI) van die digitale robots overtreft ons, mensen. Hun enorme capaciteit om informatie vast te leggen, fijnmazig te verwerken, verbanden te leggen en inzichtelijk te presenteren gaat ons te buiten. Deze systemen zijn een enorme sprong vooruit, onder andere in het gerichter bereiken en bedienen van doelgroepen. Geen wonder dat mensen vrezen het af te leggen tegen digitale technologie.

Zouden wij mensen echt overbodig worden? Nee, natuurlijk niet. Het zal ons juist extra pushen om onze menselijke kwaliteiten volop in te zetten. Dat zie je nu al aan de toenemende aandacht voor soft skills in een hoogtechnologische werkomgeving. Precies daarom is het belangrijk om stil te staan bij hoe we nieuwe technologie willen inzetten. Zijn wij mensen niet meer dan een radartje in die steeds sneller draaiende technologische machinerie? Of gebruiken we technologie om onze handen vrij te spelen en het verschil te kunnen maken.

Technologische oplossingen

In het werk van Human Resources kan ook veel met technologie worden opgelost. Denk aan software om banenadvertenties gericht en automatisch te plaatsen op het platform en de sociale media groepen de doelgroep zich bevindt. Die software weet exact wie je wilt bereiken. En kiest het woordgebruik waar de doelgroep op aanhaakt. Sollicitanten spreken tegenwoordig eerst met een chatbot. Soms in een video gesprek. De software noteert alles. Een trillende neusvleugel, aarzelende stem, en het soort woordgebruik. Een half uurtje gesprek levert 10.000 observaties op en een scorekaart met toelichting, die door een algoritme tot stand is gebracht. Beoordelingen en scores spelen niet alleen bij sollicitaties, maar ook bij talent management en prestatie-evaluaties. Zeker als een algoritme je kan vertellen welke beloning het meest positieve effect heeft op toekomstige werkprestaties. Predictive analytics wordt steeds vernuftiger. Daarnaast heeft de gedragseconomie nuttige inzichten opgeleverd om werknemers op basis van de data over hun prestaties geruisloos de goede kant op te “nudgen.”

Hyper-efficiënte organisatie

De droom en inspiratie achter die slimme systemen is een hyper-efficiënte organisatie, die snel en wendbaar kan bewegen in een complex en soms weerbarstig ecosysteem. Geen signaal gaat verloren dankzij fijnmazige, real-time data en algoritmes die zijn ingesteld om de mensen en de organisatie naar succes te leiden. Technologie maakt het mogelijk om de radartjes steeds sneller en als een geoliede machine te laten draaien. Met minder mensen meer presteren.

Hyper-efficiënt staat gelijk aan soepel en weinig inspanning. We zouden het wel eens rustig kunnen krijgen. Alleen dat gelooft niemand. Werk is alleen maar drukker geworden sinds e-mail, en vooral sinds de smartphone met alle apps, bliepjes en lichtjes die om onmiddellijke reacties vragen. Onwaarschijnlijk dat de nieuwste slimme systemen daar verandering in brengen. Onze werkstructuren zijn namelijk veelal niet mee-ontwikkeld. We zitten vast in trage overlegstructuren, verantwoordingsinstrumenten en het bedienen van de lijnorganisatie. Onbedoeld hebben zelfs ook de flexibele, netwerkende teams binnen de organisatie daarmee te maken.

Handen vrijspelen

Rustig hoeft het niet te worden. Maar slimme systemen kunnen wel degelijk werk uit handen nemen. Als we kritisch kijken en durven besluiten om bepaalde zaken niet meer te doen. In de praktijk zijn dat vooral de interne zaken in de organisatie die tot drukte leiden. Zo kunnen we onze handen vrijspelen en onze aandacht focussen op wat echt belangrijk is.

Mentors en thought leaders

Dat is in de eerste plaats mensenwerk. De inzet van soft skills. HR bij uitstek, is het organisatieonderdeel dat kijkt door de ogen van de medewerker en toekomstige medewerker. HR helpt een cultuur te koesteren waarin mensen zich gewaardeerd voelen en zich met plezier inzetten voor het werk. Daarmee is HR essentieel voor het succes van de organisatie. HR heeft het in zich om een afdeling te zijn van mentors en thought leaders die inspiratie geven voor je loopbaan. Niet meer dat verplichte gesprek in de beoordelingscyclus, maar een sparring partner voor iedereen die vooruit wil. De nieuwe mogelijkheden van artificiële intelligentie, predictive analytics, en gedragsbeïnvloeding zijn een enorme update van de toolbox van HR. Door handig gebruik te maken van slimme systemen kan HR meer en meer een centrale, strategische, pro-actieve rol gaan innemen. Ik denk dat de hele organisatie daar profijt van heeft.